Organizacja wycieczek, konferencji, festiwali, Przewodnik po Litwie

Szlakiem pogańskich kultów na Litwie – Trasa 1

1 dniowa

 

Werki (Verkiai, dzielnica Wilna)

Każdego roku czciciele litewskich pogańskich bogów święto Rosy (w nocy z 21 na 22 czerwca) obchodzą w Werkach, gdzie został wykonany kamienny pogański ołtarz. Właśnie z Werkami powiązana jest legenda o Lizdejce, który Gedyminowi wytłumaczył wieszczy sen o żelaznym wilku, co zadecydowało założeniu Wilna.

Werki
zdjęcie Vidmantas Balkūnas

Mitologiczny Park Balsiu (Balsių mitologinis parkas)

Niedaleko od Werek i nieopodal Zielonych Jezior, Rimantas Mickus i rzeźbiarz Jonas Belevičius, w 2007 r. założyli park rzeźb opowiadających o pogańskiej mitologii. Na terenie 2 ha znajduje się 25 rzeźb autorstwa litewskich i zagranicznych artystów. W interesujący sposób ukazują one pogańskie kulty dawnych plemion bałtyckich.

Znak kultu węża

Kiernów (Kernavė)

Dawna stolica pogańskiej Litwy, nazywana czasem litewską Troją. Po raz pierwszy wzmiankowana była w 1279 r. w Kronice Inflanckiej, po nieudanej wyprawie Kawalerów Mieczowych na ziemię księcia Trojdena.

Zgodnie z legendą – kiedy w Wilnie Jagiełło kazał zgasić ogień w pogańskiej świątyni, właśnie do Kiernowa przeniósł się najwyższy pogański kapłan Krywe Krywejtos i tam nadal czcił swych bogów. Kiernów jako ostatni bastion pogaństwa na Litwie pojawia się w utworach poetów epoki romantyczności.

Wykopaliska archeologiczne świadczą, że społeczność osiedla była niezwykle zróżnicowana: pogańscy Bałtowie i chrześcijanie Słowianie, o czym świadczą narzędzia pracy i ozdoby oraz cmentarzysko z XIV w., które mówi o różnych tradycjach grzebania lub spalania.

Nazwy gór zamkowych – Ofiarna, Stolicy Mendoga, Lizdejki – powstały w wieku XIX i raczej nie można je kojarzyć z tymi osobami lub kultem.

W Kiernowie działa imponująca ekspozycja pod otwartym niebem (194 ha) składająca się z15 archeologicznych i 3 historycznych obiektów – miejsce zamieszkania, cmentarzysko 5 gór zamkowych i teren dawnego miasta.

Szczególnie warto do Kiernowa udać się w pierwszym tygodniu lipca, ponieważ od 1999 r. tam się dobywają Dnie Żywej Archeologii.

Kowno (Kaunas)

Miejsce pogańskiego kultu w Parku Santakos. Prawie każdego dnia w południe na kamieniu ofiarnym zapalany jest “święty ogień” przy śpiewie dawnych litewskich pieśni.

Dom Perkuna – to bardziej umowna nazwa tego zabytku, ponieważ gotycką kamieniczkę zbudowano w drugiej połowie XV w. i najprawdopodobniej należała do kupca. Kamienica jest niezwykle uroczą, zbudowaną w stylu gotyku płomienistego, co ukazuje najwyższa kondygnacja fasady. Nazwa nawiązująca do pogańskiego boga Perkuna powstała już w wieku XX i miała podkreślać powiązania Litwinów z ich dawną religią. Podobno kiedyś w tej kamienicy znaleziono wmurowany posążek Perkuna. Po za tym, według prastarych opowieści, w miejscu domu znajdowała się pogańska świątynia.

Góra Aleksoty – jedno z licznych wzgórz Kowna, ale to nawiązuje do imienia pogańskiej bogini Aleksota, nazywanej również Mildą. Pierwsza znana nazwa okolic góry – Swirbigaiła. Aleksotą rozpoczęto nazywać w XIX w. Przyczynili się do tego historycy Teodor Narbut i Aleksander Pałujański, którzy podali, że na stokach tej góry kiedyś znajdowała się pogańska świątynia bogini miłości Aleksoty z jej drewnianą bądź kamienną rzeźbą. Zgodnie z legendą na górę do tej bogini wspinali się spragnieni miłości, lecz się zamieniali w kamień, jeżeli nieopatrznie spojrzeli na dół.

Dzisiaj na Górze Aleksoty znajduje się taras widokowy z pięknym widokiem na Niemen i starówkę Kowna. Ustawiona jest rzeźba Perkuna, autorstwa mistrza Antinisa. Nie tylko zakochani, ale też rzesze turystów odwiedzają to miejsce.  

Dom Perkuna