(wycieczka dwudniowa)
Przejazd do Szydłowa (Šiluva)
W 1608 r. w Szydłowie się ukazała pastuszkom Matka Boska. Wówczas powiedziała do nich, że w tym miejscu niegdyś czczono Jej Syna, a dziś tutaj tylko orzą i sieją. Wieść o tym niezwykłym wydarzeniu rozeszła się po całym Szydłowie i okolicach. Dzięki objawieniu odbudowano w Szydłowie kościół i ogólnie ludność rozpoczęła z protestantyzmu powracać do wiary katolickiej, a Szydłów stał się miejscem licznych pielgrzymek.
Najwięcej pielgrzymów przybywa do Szydłowa w dniach odpustu od 8 do 15 września.
Kościół p.w. Narodzenia NMP, z obrazem św. Matki Boskiej Szydłowskiej – jeden z 3 koronowanych obrazów Matki Boski na Litwie (Żmudzkie Lourdes). Kościół stoi prawdopodobnie w miejscu pierwszej świątyni katolickiej z XV w., zburzonej w czasie szerzenia się religii kalwińskiej. W XVII w. najpierw odbudowano drewniany kościół, a w latach 1760 – 1786 murowany, w stylu barokowym, który bez większych zmian działa do dzisiaj.
Kaplica Objawienia NMP, z wmurowanym w ołtarzu kamieniem, na którym w 1608 r. ukazała się Matka Boska. Jest to pierwsze znane w Europie objawienie Najświętszej Marii Panny. Kaplicę, na miejscu starej drewnianej świątyni, zbudowano w 1924 r. Projektował architekt Antoni Wiwulski, znany również jako autor pomnika Bitwy Grunwaldzkiej w Krakowie i Trzech Krzyży w Wilnie. Tam się modlił Jan Paweł II w roku 1993.
Przed kaplicą na ogromnym placu jest ustawiony pomnik papieżowi, który całe swoje życie poświęcił Matce Bożej. Totus Tuus (cały Twój), jak to często powtarzał.
[ngg src=”galleries” ids=”6″ display=”basic_thumbnail” thumbnail_crop=”0″]Cytowiany (Tytuvėnai)
Właściciel okolicznych dóbr Andrzej Wołłowicz, chorąży WKL i starosta żmudzki, sprowadził z Wilna w 1613 r. braci bernardynów i zbudował dla nich kościół i klasztor. Początkowo zespół architektoniczny nosił cechy gotyku i renesansu, ale w XVIII w. przebudowano w stylu baroku. Klasztor skasowała władza carska po powstaniu styczniowym, a kościół p. w. Najświętszej Marii Panny pozostał działać jako parafialny. Barokowy zespół kościelno – klasztorny należy do cennych zabytków na Litwie ze względu na wystrój wnętrza (ołtarze, obrazy, nagrobki), w dawnym klasztorze działa muzeum.
Zdjęcie.: © Agnė Jasinavičiūtė, centrum Informacji turystycznej w Kelme
Przejazd w okolice Szawli (Šiauliai)
Największe miasto na Żmudzi i czwarte pod względem mieszkańców na Litwie. Ośrodek przemysłowy, kulturalny i naukowy, jednakże bardzo ucierpiało w czasie ostatniej wojny. Od XVI do rozbiorów była tam ekonomia królewska. Prawa miejskie Szawle otrzymały w 1791 r.
Katedra św. Piotra i Pawła w Szawlach była niejednokrotnie przebudowana, zwłaszcza po II wojnie światowej, ale zachowała cechy renesansu z wysoką 70 m. dzwonnicą. Wnętrza mają styl klasycyzmu.
Góra Krzyży – to litewski symbol niezłomności wiary (w 1993 r. polową mszę św. odprawił tam św. Jan Paweł II).
Jedna z legend głosi, że w tym miejscu kiedyś była bitwa, podczas której poległo dużo żołnierzy. Najbliżsi pochowali żołnierzy i przez trzy dni i trzy noce usypywali górę. Inna legenda głosi, że ojciec, siedząc przy łóżku ciężko chorej córki, modlił się do Matki Bożej o uzdrowienie. We śnie ujrzał św. Marię, która kazała mu ustawić krzyż na wzgórzu Jurgaicziu, wtedy córka wyzdrowieje. Jeszcze mówią, że krzyże rozpoczęto ustawiać w czasie powstań antycarskich, aby upamiętnić bliskich, którzy zginęli gdzieś daleko od domu.
Dzisiaj to miejsce jest odwiedzane przez wielu ludzi, którzy przyjeżdżają, aby się tu pomodlić, pobyć w ciszy. Wielu ustawia tu krzyże z wpisaną intencją, zostawia różańce. Tu się zostawia swoje cierpienia, które się kryją pod symbolem krzyża. Od XVII w z pewnymi przerwami są stawiane krzyże, z prośbą o łaski i w podzięce za nie jest miejscem szczególnym dla mieszkańców Litwy i pielgrzymów licznie tu przybywających z całego świata. Obecnie jest tu ponad 20 tys. krzyży. Są to krzyże drewniane (niektóre z nich to prawdziwe arcydzieła), żelbetonowe, metalowe. Stoi tu także krzyż ofiarowany przez Papieża Jana Pawła II, który odwiedził Litwę w 1993 r. oraz odnowiona kaplica, w której papież odprawił mszę świętą
Rzeźbienie krzyży, unikatowe litewskie rzemiosło ludowe w 2001 r. zostało wpisane na listę niematerialnego dziedzictwa UNESCO.
Klasztor Franciszkanów przy Górze Krzyży
Klasztor zbudowano w 2000 r. w miejscu lądowania św. Jana Pawła II podczas pielgrzymki w 1993 r. To projekt architektów Angelo Polesello i Nunzio Rimmaudo. Kamień węgielny wyciosano ze skały, na której znajduje się sanktuarium i klasztor La Verna, skąd przybyli franciszkanie. Kamień poświęcił św. Jan Paweł II, a w nim ukryte są dokumenty dotyczące założenia klasztoru.
Klasztor składa się z kilku cel, kaplicy i biblioteki. Kaplicę zdobią witraże przedstawiające wydarzenia z historii zakonu, a płaskorzeźby ołtarza ukazują powiązania La Verny z Górą Krzyży. W La Vernie św. Franciszek otrzymał dar stygmatów
[ngg src=”galleries” ids=”7″ display=”basic_thumbnail” thumbnail_crop=”0″]Przejazd do Worń (Varniai)
Wornie znane są od XIV w, początkowe nazywane były Miednikami. W XV – XIX w. były stolicą biskupstwa żmudzkiego. Zachował się barokowy kościół pokatedralny św. Piotra i św. Pawła, zbudowany w miejscu wcześniejszych świątyń, wystawiony przez biskupa Kazimierza Paca w 1691, w XIX wieku przebudowany. W podziemiach groby 13 biskupów żmudzkich.
zdjęcie: AndriusNemeika
Przejazd do Telsz (Telšiai)
Telsze uznaje się za symboliczną stolicę Żmudzi. Katedra św. Antoniego zbudowano w 1791 r., nosi cechy późnego baroku oraz klasycyzmu. Miedziane drzwi do katedry zdobią sceny z historii Żmudzi. W krypcie i kaplicy znajdują się szczątki 6 biskupów. Warto jeszcze zwiedzić kościół Wniebowzięcia NMP (z 1867 r.), cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy oraz pospacerować uliczkami tego miasta.
Do rozwoju Telsz i Żmudzi dużo przyczynił się magnat litewski Paweł Sapieha. Z jego inicjatywy w 1624 r. został założony klasztor bernardynów, mury dawnego klasztoru zachowały się do dziś. W Telszach mieszkali bracia Gabriel Narutowicz – pierwszy prezydent Polski i Stanisław Narutowicz – sygnatariusz Aktu Niepodległości Litwy, a także inżynier i wynalazca Władysław Trybliński.
E. Levin zdjęcie
Przejazd do Kalwarii Żmudzkiej (Žemaičių Kalvarija)
Kalwaria Żmudzka jest niedużym miasteczkiem, ale ważnym ośrodkiem pielgrzymowania. W tej Żmudzkiej krainie pierwszy kościół został zbudowany w 1593 r. Następnie w 1619 r. na górze Św. Jana był zbudowany inny kościół pod wezwaniem Św. Jana Chrzciciela, a w 1622 r. była założona parafia. Biskup żmudzki Jerzy Tyszkiewicz w 1637 r. do Gardai (którą później nazwano Kalwarią Żmudzką) zaprosił dominikanów, którym zbudował domy i podarował ziemię. Na zlecenie biskupa dominikanie założyli Drogę Krzyżową. W 1639 r. były zbudowane kapliczki. To tutaj właśnie znajduje się dominikański typ kalwarii mieszczący dwadzieścia stacji. Były to pierwsze Kalwarie w Wielkim Księstwie Litewskim.
Od połowy XVII w. Kalwaria zaczęła słynąć cudownym obrazem Najświętszej Maryi Panny z Dzieciątkiem. Cudowny obraz został przywieziony z Rzymu w 1643 r. przez dominikanina Piotra Pugaczewskiego i zawieszony w bocznym ołtarzu kościoła. O cudowności obrazu potwierdzają vota, których w Bazylice jest ponad 150.
Odpusty rozpoczynają się 2 lipca i trwają 10 dni. Obecnie na 7 wzgórzach znajduje się 19 kaplic, zaś cała trasa liczy około 7 km. Łaski i cuda, których w tym miejscu doznają pielgrzymi zostały potwierdzone w XIX w. przez komisję kościelną.
