Onikszty

Onikszty liczą zaledwie 13 tysięcy mieszkańców, jednak atrakcji w tym mieście nie brakuje. Onikszty są nieoficjalną stolicą Auksztoty. Miasto opiewane przez litewskiego poetę Baranauskasa w poemacie „Borek Oniksztyński”.

Jadąc z Wilna autostradą Wiłkomirską (Ukmerge) zjeżdżamy na drogę rejonową, mijamy malownicze wioski, gdzie prawie przy każdej zagrodzie jest jakiś szyld z napisem: „Sprzedaję miód”, „Chleb domowego wypieku”

Dwa kilometry przed wjazdem widzimy olbrzymi szyld z napisem „Kukurydziany labirynt”.

Niezwykła turystyczna atrakcja znajduje się na polu kukurydzianym o powierzchni 2 ha. W wysokiej ponad 2 m kukurydzy znajduje się labirynt o długości prawie 2 km, nie jest skomplikowany, ale minimalna orientacja w przestrzeni się przyda.

Kolejka wąskotorowa

Kolejną atrakcją Onikszt jest tak zwany „siaurukas”, czyli jedyna na Litwie działająca kolejka wąskotorowa. Kolej wąskotorowa łącząca Swięciamy i Poniewież została wybudowana w latach 1891-98. „Siaurukas” działał aż do 1999 roku, gdy z powodu nierentowności został zamknięty i dziś służy tylko, jako atrakcja turystyczna. Rejs do Rubikiai i Troszkunai odbywa się od maja do października w każdą sobotę i niedzielę o godzinie 11.

Pięć kilometrów od Onikszt znajduje się symbol miasta głaz zwany „Puntukas” (przyniesiony przez lodowiec jakieś 12-14 tys. Lat temu). Jest to drugi, co do wielkości głaz na Litwie. Ma około 6 metrów i waży ponad 250 ton. Na kamieniu są wyryte podobizny litewskich lotników Dariusa i Girenasa.

Jedną z atrakcji jest też tor saneczkowy na górze Kalita.

W Oniksztach znajduje się jedyne na Litwie muzeum koni, w którym można obejrzeć historię hodowli koni, narzędzia kowalskie, powozy, bryczki.

W Oniksztach można też odwiedzić muzeum Aniołów.

Najnowszą atrakcją Onikszt jest „Laju takas”. Jest to wieża drewniana, która się unosi nad wierzchołkami drzew. Długość ponad 300 metrów, wysokość 36 metrów. Piękny widok z wieży rozciąga się na borek Oniksztyński i rzekę Świętą.

Laju takas w Oniksztach

Jest to jeden z najbardziej odwiedzanych obiektów na Litwie. Został zauważony i wyróżniony przez Światową organizację turystyczną. 18 stycznia 2016 roku w Madrycie w „Palacio Neptuno” odbyła się uroczystość wręczenia nagród za innowacje w branży turystycznej, gdzie został odznaczony „Laju takas”. Światowa organizacja turystyczna zajmuje się propagowaniem i rozwojem turystyki. Turystyka służy, jako środek w wzmacnianiu więzi i przyjaźni wśród narodów. Pozytywnie wpływa na rozwój ekonomiczny i handel międzynarodowy.

Wieża „Laju takas” jest usytuowana nad wierzchołkami drzew na wysokości 21 metrów, na samej górze się znajduje taras widokowy na wysokości 34 metrów.

Projekt był wykonany z funduszy europejskich, są też zrobione windy dla niepełnosprawnych.

Historia Onikszt

Pierwsza wzmianka o Oniksztach pochodzi z 1422 roku. Niektórzy historycy twierdzą, że właśnie w okolicach Onikszt znajdowała się legendarna stolica Mendoga – zamek Voruta.

Sto lat później król Zygmunt I ufundował tu drewniany kościół św. Mateusza. W XVI w. miasteczko zostało sprzedane Mikołajowi Radziwiłłowi. W 1795 r. miasto weszło w skład Rosji carskiej. Wiosną 1831 r. wycofujący się po nieudanej próbie zajęcia Dyneburga oddział polskich powstańców pod dowództwem Emilii Plater stoczył pod Oniksztami zaciętą bitwę z rosyjskim oddziałem Schirmana.

Swój rozwój Onikszty przeżywały w pierwszej połowie XIX w.. Wybudowano wtedy dwie synagogi (żadna nie ocalała do dnia dzisiejszego). Wybudowano kościół św. Mateusza (można wejść na wieżę i zachwycać się panoramą miasta).

Onikszty są malowniczo położone w dolinie rzeki Świętej. Jest to starożytna osada od dawna słynąca z handlu lnem i siemieniem lnianym. Możemy o tym przeczytać w „Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich”

W samym centrum miasteczka znajduje się park, w którym jest ustawiony pomnik poświęcony mieszkańcom miasta rozstrzelanym przez NKWD.

Z Oniksztami są związane imiona wielu słynnych Litwinów: Anatanasa Baranauskasa słynnego poety, pisarza Natana Vienuolisa i Jonasa Biliunasa. Kaznodziei Konstantego Szyrwida (Konstantinas Sirvydas) autor pierwszego słownika polsko-łacińsko-litewskiego.

Ananas Baranauskas to właśnie on przetłumaczył na język litewski pieśń Alojzego Felińskiego „Boże coś Polskę”. Został biskupem w Sejnach. Przemawiał do wiernych po polsku i po litewsku.

Onikszty to nie tylko piękna przyroda, pagórki i rzeki, to także litewska stolica wina. Od roku 1929 są produkowane wina owocowe w „Anyksciu vynas”. Dla chętnych są organizowane degustacje, gdzie można spróbować 9 rodzajów napojów.